زمانی که انتخاب شما برای مسیرهای کوهنوردی، زمستان و کوهستان های پر از برف باشد، قطعا باید اطلاعات کافی در مورد خطراتی که در این مسیر اتفاق می افتد را بشناسید. احتمال وقوع بهمن و گرفتار شدن شما در بهمن در این مسیرها بسیار زیاد است. آگاهی از اینکه بهمن چیست و چطور می توان احتمال وقوع آن را بر اساس شرایط محیطی پیش بینی کرد از اهمیت خاصی برخوردار است. نحوه برخورد صحیح با این شرایط و داشتن اطلاعات کافی از عواملی که در ریزش بهمن موثر است در این مسیر بسیار تاثیر گذار است. برای صعود در زمستان فراموش نکنید که حتما باید اقدام به خرید وسایل کوهنوردی تخصصی زمستانی کنید تا صعودی ایمن و مطمئن داشته باشید.
انواع لایه های برفی
حتما می دانید بهمن چیست؟ بهمن دارای دو لایه برفی متفاوت است که در زمان بارش و بعد بارش ایجاد می شود.
در زمان بارش برف
در جاهایی از کوهستان که شیب آنها بالای ۴۵ درجه است بهمن پوسته ای شکل می گیرد. در جاهایی با شیب کمتر از 45 به علت یخ زدن روی لایه و عدم چسبندگی برف تازه به لایه های قدیمی، بهمن پهن و تخته ای، شکل می گیرد. درهر دو حالت ریزش بهمن اتفاق خواهد افتاد.
بعد از بارش برف
بعد از بارش برف و توقف باریدن برف ریزش بهمن به دلایل زیادی از جمله:
- باد
- تابش نور
- زاویه
- عوامل انسانی
- ارتعاش
- لایه های تشکیل شده برف
- تغییر دمای ناگهانی
می تواند روی شکل کریستال برف تاثیر بگذارد و باعث به وجود آمدن بهمن می شود.
قبل از ریزش بهمن بهتر است چه اقداماتی انجام دهیم؟
- از تردد در جاده های بهمن خیز خودداری کنید بوق زدن یا بلند کردن صدای ضبط ماشین در این مسیرها می تواند موجب ریزش بهمن شود.
- در هنگام عبور از مناطق کوهستانی پر از برف باید سکوت را رعایت کنید.
- قبل از صعود به کوه باید حتما برنامه داشته باشید. راهنمای ماهر، مسیر و منطقه صعود، ظرفیت و پتانسیل افراد از قبل مشخص شده باشد.
- دیگران را در جریان برنامه صعود و کوهنوردی خود قرار دهید.
- وسایل ارتباطی از قبیل بی سیم، تلفن همراه و… باید حتما موجود باشد.
- روی برف زیگزاگ راه نروید و تا حد امکان به صورت یک خط مستقیم روی برف به سمت بالا حرکت کنید.
- فردی که قرار است از بهمن عبور کند با فشار دادن دکمه دستگاه آن را به وضعیت فرستنده و دیگران روی وضعیت گیرنده قرار می دهد. فراموش نکنید که فرستنده را نباید در کوله پشتی قرار داد، بلکه باید حتما آن را به گردن آویخت.
- صعود، تمرین و کار در مناطق کوهستانی و برف گیر حتما باید با وسایل، لوازم و ابزار کوهنوردی اعم از لوازم فنی، پوشاک، تغذیه، امدادی و… همراه باشد.
- در صورتی که امکان دور زدن شیب وجود ندارد ارتفاع بگیرید تا در مسیر طولانی بهمن قرار نگیرید.
- در زمان عبور از مسیر ساکت باشید تا ارتعاشات صدا باعث ریزش بهمن نشود، ارتعاش یکی از عوامل مهم ریزش بهمن است. بنابراین، در جاهایی که خطر ریزش بهمن وجود دارد باید از فریاد پرهیز کنیم در واقع سکوت موجب می شود که بهتر متوجه ریزش برف شده و به موقع اقدام کنید. بهتر است اعضای گروه در شیب های خطرناک، در فاصله حداقل ۳۰-۲۰ متری یکدیگر حرکت کنند تا همه دچار بهمن نشوند و در صورت وقوع بتوانند به یکدیگر کمک کنند و همدیگر را نجات دهند. از ریسمان یا طناب مخصوص کوهنوردی برای این منظور استفاده کنید.
- اگر در حال عبور از یک شیب برفی هستید، باید خیلی نرم و سبک قدم بردارید تا فشار و ضربه به برف مسیر وارد نشود و باعث شکست برف و جریان بهمن نگردد.
اقداماتی که پس از ریزش بهمن باید انجام دهیم
- یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی بهمن است. اگر گرفتار ریزش بهمن شدید، اولین اقدام برای نجات، پوشاندن دهان و راهی برای تنفس است. از راه تنفسی محافظت کنید تا برف داخل دهان قرار نگیرد.
- مهمترین اصل هنگامی که در ریزش بهمن گرفتار می شوید تنفس است.70 درصد مرگ هایی که به خاطر بهمن اتفاق می افتد به خاطر خفگی و عدم تنفس است. در این شرایط به فکر نگه داشتن سر به بیرون از برف باشید.
- از هر روشی برای نجات خود کمک بگیرید. از هر روشی که به ذهنتان می رسد برای نجات خودتان کمک بگیرید. حرکات سریع مثل لگد زدن، شنای پروانه ی پا کوبیدن می تواند به زنده ماندن کمک کند.
- شاید کوله پشتی شما را نجات دهد.برخلاف باور عموم که تاکید بر رها کردن کوله پشتی دارند، آن را محکم بچسبید و در نزدیک خود نگه دارید تا از برخورد به تخته سنگ ها و درخت ها و… جلوگیری شود.
نکات مهم پس از سقوط بهمن و گرفتار شدن در آن
بعد از آنکه بهمن ریزش کرده و فروکش می کند، برای رسیدن کمک منتظر بمانید.با توجه به اینکه تنفس در این شرایط کار راحتی نیست، بدانید که وقتی در زیر برف نفس می کشید برف های مقابل صورت شما آب می شوند و کم کم شروع به یخ زدن می کنند. بنابراین بهتراست یک پلاستیک به دور سرتان بپیچید یا مشت خود را از برف بیرون بیاورید. این روش به تنفس شما کمک می کند و امدادگران بهتر به سمت شما هدایت می کند.
کوهنوردی در زمستان ممکن است بسیار خطرناک باشد و موجب ریزش بهمن شود. بهترین زمان نجات قربانی در زیر اشاره شده است:
- ۱۵ دقیقه ابتدایی گرفتار شدن در بهمن، بهترین زمان نجات است. اگر این زمان به ۲۰ دقیقه برسد، احتمال زنده ماندن به ۳۰ درصد کاهش می یابد.
- بعد گرفتار شدن در بهمن، زمان طلایی شما تا قبل از بیهوشی است پس باید نهایت تمرکز خود را به خرج دهید تا از بهمن نجات پیدا کنید.
استفاده از ابزار کمکی برای مقابله بعد از ریزش بهمن
روش هایی برای افزایش احتمال زنده ماندن با توجه به پیشرفت تکنولوژی وجود دارد.استفاده از ترنسیور بهمن، بهترین ابزار برای مقابله با بهمن است.این وسیله به امدادگران کمک می کند تا شما را ردیابی کنند.
در پایان
ریزش بهمن بنا به وجود شرایط طبیعی و عوامل انسانی در کوهستان های پر از برف در زمان های خاصی از سال اتفاق می افتد. شناخت بهمن در کاهش و جلوگیری از افزایش این خطرات طبیعی موثر است. اقداماتی که شما در زمان ریزش بهمن انجام می دهید می تواند ضریب خطر مرگ را کاهش دهد.